Wijnbouw in Libanon

Door: Siem Kersten

De wijnbouw in Libanon is een van de oudste in de wereld. De moderne wijnbouw vindt voornamelijk plaats in de Beekavallei - rondom Baalbek - waar het warm en zonnig is. Ondanks de vele conflicten die het land kent, wordt er jaarlijks toch nog zo’n 5 miljoen liter wijn geproduceerd in ongeveer 30.000 ha wijngaard. In 2010 werd dit gerealiseerd door ruim 30 wijnbedrijven.

Geschiedenis
De wijnbouw in Libanon vindt er al zo’n 8000 jaar plaats. Het land ligt in een driehoek die de bakermat is van de wijnbouw welke wordt gevormd door de Kaukasus (het tegenwoordige Armenie en Georgië), Mesopotamië (het tegenwoordige Irak) en Palestina.
De Feniciërs brachten 5000 jaar geleden de eerste wijnstokken langs de kuststrook in cultuur. Uit opgravingen bij de stad Byblos zijn hier aanwijzingen voor gevonden.
Er zijn twee Phoenische wrakken van 750 jaar BC gevonden met daarin een lading wijn die nog intact was. De wijn lijkt door de Feniciers te zijn beschermd door een laagje olijfolie op de wijn en vervolgens verzegeld door een dennenhouten-stop met  hars. Wijn heeft een belangrijke rol gespeeld in de Fenicische religie. De Griekse god Dionysus dan wel de Romeinse god Bacchus hebben hun oorsprong van de wijn-rituelen uit de Kanaän.
In de stad Baalbek staan de ruïnes van de Tempel van Bacchus welke door de Romeinen in de 2e eeuw BC is gebouwd ter ere van hun wijngod Bacchus. Er zijn vele afbeeldingen te zien van wijnranken en wijnconsumptie. Het waren de Venetiaanse kooplieden die rond de middeleeuwen de wijn exporteerden naar Europa.

De hedendaagse wijnbouw
In 1857 plantten de Jezuïeten-monniken de uit Algerije afkomstige cinsault-druif. Dit deden ze op het Chateau Ksara in het Zahleh district in de Bekavallei.
De Franse ingenieur Eugène François Brun richtte het Domaine des Tourelles op. Anderen volgden zijn voorbeeld. Met name Gaston Hochar die dat deed met Chateau Musar. Tussen de twee wereldoorlogen was het de Franse invloed die de cultuur van wijndrinken bevorderde. Net als de verfijnde mediterrane cultuur die Beiroet op dat moment had. In de jaren 60 van die eeuw waren er zo al enkele wijnhuizen actief. Sinds 1982 is de productie van wijn enorm afgenomen vanwege de oorlog. Pas in de jaren 90 kreeg de wijnbouw een nieuwe impuls. Domaine Wardy werd in 1997 opgericht en Massaya in 1998. De Franse invloed bleef onverminderd groot. Het conflict van 2006 veranderde niet veel aan de voortgang in nieuwe ontwikkelingen.

De wijn en wijnhuizen
Het zijn juist de Franse druivensoorten die hier verbouwd worden. Zoals Cabernet sauvignon en Merlot, maar ook de typische "Rhône-druiven" Cinsault, Carignan en Grenache. Daarnaast kent men ook inheemse soorten zoals Obaideh en Merwah. Alle grote wijnmakerijen bevinden zich in het zuidelijke deel van de Bekavallei. Chateau Ksara is de grootste en neemt 70% van de landelijke productie voor zijn rekening. Het is overigens niet meer verbonden met het Jezuïetenklooster van Tanail. Het is in 1972 verkocht. Het een na grootste wijngoed is Chateau Kefraya. Hun voormalige wijnmaker Yves Morard heeft daar in de buurt Cave Kouroum opgericht. Het bekendst is Chateau Musar of Mzar in het plaatsje Ghazir welke in 1930 werd opgericht. Het bereikte internationale erkenning op de Wine Fair van Bristol in 1979. Hun ongeveer 180 hectare wijngaard is beplant met plaatselijke druivensoorten als Obeideh en Merwah die worden gebruikt voor de "Musar White". Daarnaast vooral de vitis vinifera soorten cabernet sauvignon en Carignan.
In het jaar 1976 en 1984 is er geen wijn gemaakt vanwege de oorlogshandelingen in het gebied. De Karam Winery is de eerste wijnproducent in het zuiden van Libanon, in de regio Jezzine.
Zo’n 50% van de totale productie Libanese wijn wordt geëxporteerd naar voornamelijk het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Verenigde Staten.